EVFTA tạo động lực mới cho quan hệ đối tác Việt Nam-EU
Đăng ngày: 06/02/20
Việc ký kết Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định bảo vệ đầu tư EU-Việt Nam (EVIPA) sau nhiều năm đàm phán đã đánh dấu một mốc quan trọng trong liên kết thương mại, kinh tế và đầu tư song phương giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu.
Các thỏa thuận sẽ giúp thúc đẩy quan hệ đối tác mạnh mẽ hiện tại lên một tầm cao mới chưa từng thấy vì lợi ích của các dân tộc và nền kinh tế của Việt Nam và EU một khi nó được thực hiện đầy đủ. Tin tức kinh tế Việt Nam, Nguyễn Hương đã nói chuyện với Đại sứ EU tại Việt Nam Giorgio Aliberti nhân dịp Tết Nguyên đán 2020.

Trong các cuộc họp gần đây với truyền thông địa phương, Ông đã đề cập đến hai ưu tiên trong nhiệm kỳ của mình: thúc đẩy nền kinh tế xanh và nền kinh tế kỹ thuật số. Ông có thể giải thích về những điều này?
Mục tiêu của EU là trở thành một nền kinh tế trung hòa carbon vào năm 2050. Chúng tôi có tham vọng về nền kinh tế xanh không chỉ ở châu Âu mà còn cả quốc tế.
Vì lý do này, EU đang hỗ trợ thực hiện các dự án liên quan đến tiêu thụ và sản xuất bền vững, nhằm mục đích nâng cao hiệu quả tài nguyên. Một dự án như vậy là Phát triển chuỗi giá trị và sản xuất tôm bền vững và công bằng tại Việt Nam (sông đồng bằng sông Cửu Long) nhằm phát triển chuỗi giá trị tôm thông qua việc áp dụng các tiêu chuẩn bền vững, nâng cao hiệu quả sản xuất (tiết kiệm nước, giảm chất thải và sử dụng năng lượng hiệu quả).
Một ví dụ thứ hai là việc nhân rộng các sáng kiến của tổ chức phị lợi nhuận đạo đức BioTrade trong lĩnh vực dược phẩm tại Việt Nam nhằm nâng cao mô hình kinh doanh Ethical BioTrade bền vững cho ngành Thành phần tự nhiên (NI) của Việt Nam, đồng thời cải thiện việc xử lý tại nguồn, tăng hiệu quả sử dụng chuỗi giá trị năng lượng.
Khác với những thành tựu và sự phục hồi của hai dự án này, mục đích là để chứng minh rằng một cách tiếp cận bền vững hơn về tài nguyên và môi trường có thể là một chiến thắng cùng có lợi. Ngoài các dự án này, chúng tôi cũng hỗ trợ chính phủ Việt Nam (Bộ Công Thương) xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia mới về tiêu thụ và sản xuất bền vững (2021-2030) để có thể đưa ra khuôn khổ quốc gia cho các sáng kiến đó trong tương lai. Ông có nghĩ rằng EVFTA và EVIPA có thể được phê chuẩn vào tháng 2/2020 không? Ông mong đợi gì từ quan hệ thương mại song phương sau khi hai hiệp định được phê chuẩn và có hiệu lực?
Sau 14 vòng đàm phán trong gần ba năm và rà soát pháp lý, các hiệp định thương mại và đầu tư đã được ký kết tại Hà Nội vào ngày 30 tháng 6 năm 2019. Điều này đánh dấu một cột mốc quan trọng cho mối liên kết thương mại, kinh tế và đầu tư song phương giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu. Ở giai đoạn này, EVFTA và EVIPA đang được Quốc hội Châu Âu (EP) và Quốc hội Việt Nam xem xét. Tôi hiểu rằng về phía Việt Nam, hai Quốc hội sẽ được đệ trình để thảo luận và chứng thực bởi Quốc hội trong phiên họp quốc hội tiếp theo vào tháng 5 năm 2020. Các thỏa thuận sẽ được xem xét bởi một số ủy ban của EP và tại toàn thể EP Mùa xuân năm 2020. Đây sẽ là FTA và IPA đầu tiên được bầu chọn bởi EP mới, do đó các thỏa thuận này sẽ thu hút nhiều sự chú ý. Là một nhánh hành pháp của các tổ chức EU, chúng tôi khá hy vọng về việc phê chuẩn nhưng tất nhiên tùy thuộc vào Nghị viện của chúng tôi để quyết định phiếu bầu của họ.
Thỏa thuận này thể hiện một cơ hội duy nhất cho các doanh nghiệp châu Âu và Việt Nam. Nó sẽ đưa các nhà xuất khẩu của EU ít nhất ngang hàng với các quốc gia và khu vực khác mà Việt Nam đã ký kết các FTA, như ASEAN, Úc, New Zealand, Chile, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc. Điều này sẽ mang đến cơ hội kinh doanh mới cho các nhà xuất khẩu nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ từ EU mà cho đến nay đã bị hạn chế bởi các rào cản thương mại hiện có. Việt Nam sẽ lần lượt được hưởng quyền truy cập đặc quyền vào thị trường EU (trên cơ sở tương tự như Hàn Quốc và Singapore). Người tiêu dùng và các công ty ở EU và Việt Nam sẽ có được lợi ích từ sự gia tăng sẵn có của các sản phẩm và đầu vào.
Việc gia hạn thẻ vàng EU sẽ ảnh hưởng đến quá trình phê chuẩn? Các ý kiến EU về những nỗ lực loại bỏ thẻ Việt Nam là gì?
EU rất coi trọng cuộc chiến chống lại việc đánh bắt bất hợp pháp, không được kiểm soát và không được báo cáo (IUU). Bằng mọi cách, Việt Nam hợp tác toàn diện về vấn đề này mang lại những tác động quan trọng đối với những cân nhắc tích cực của EP trong quá trình phê chuẩn các hiệp định thương mại và đầu tư. Thật tốt khi hai bên đã duy trì đối thoại về vấn đề này. Tổng cục Hàng hải và Thủy sản (DG MARE) đã làm việc chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam về IUU. Đánh giá được thực hiện bởi các đồng nghiệp của chúng tôi tại trụ sở. Điều tôi muốn nhấn mạnh là sự tiến bộ trong việc sửa đổi khung pháp lý, mặc dù cần thiết và tích cực cho đến nay, nên được đi kèm với các hành động cụ thể được thực hiện đầy đủ trong thực tế.
Chúng ta có thể mong đợi dòng đầu tư mạnh mẽ hơn từ EU đến Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ tiên tiến?
EU là đối tác FDI lớn thứ năm của Việt Nam trong nhiều năm. Đến cuối tháng 11 năm 2019, EU đã có tổng số cổ phiếu FDI khoảng 24 tỷ USD trong hơn 2.400 dự án. Điều này khá có ý nghĩa và có ý nghĩa khi Việt Nam đang cần vốn và công nghệ tiên tiến và EU khá phong phú về hai khía cạnh này; tuy nhiên tiềm năng dường như không được khai thác đầy đủ. Xem xét sự bổ sung của các hồ sơ lợi thế so sánh của EU và Việt Nam, vị trí chiến lược của châu Á và nỗ lực hội nhập lớn hơn với các thị trường ASEAN và châu Á khác, các hiệp định thương mại và đầu tư cũng có thể được dự kiến sẽ thúc đẩy chia sẻ sản xuất giữa EU và châu Á như EU các công ty chọn thành lập trung tâm sản xuất và xuất khẩu tại Việt Nam. Những cải cách mà Việt Nam đồng ý thực hiện để cải thiện môi trường kinh doanh, bao gồm cả sự minh bạch hơn trong thị trường mua sắm công, cũng sẽ góp phần đưa Việt Nam trở thành điểm đến ưu tiên đầu tư từ EU.
Nguyễn Hương (ven.vn)